Gaitasun handiak

Zer da?
Arlo guztietan gailentzeko gaitasuna da, hala ere, ezaugarriak ezin dira eremu bakar batean mugatu. Garapena arlo ezberdinetakoa izan daiteke: emozionala, fisikoa eta soziala, nahiz eta ez den beharrezkoa arlo guztietan izatea aparteko gaitasuna.
Bi mota:
  • Orokorrak: arlo guzti edo gehienetan talentuak dituztenak izango lirateke
    • Matematiketan onak idazten, bai musikan edota kirolean. 
    • Gaitasun guztietan errendimendu altuko abilezia izaten dute 
    • Gauzak barneratzeko erraztasuna dute
    • Sormen handikoak eta orijinalak izan ohi dira. 
  • Espezifikoak, talentu jakin bat gailentzen zaie, nahiz eta ez duen zertan arlo konkretu bakarrarekin lotuta joan behar. 
    • Talentu soziala: elkarreragina, taldeko funtzionamenduan eragina eta erantzukizunak bere gain hartu
    • Talentu artistikoa: ideiak, metodoak eta formak konbinatzean orijinaltasun handia
    • Talentu akademikoa: oso erritmo azkarrean ikasteko gai eta eskolan emaitza onak
    • Mintzamenerako talentua: ulermen gaitasun, adierazpen-jarioa...
    • Matematikarako talentua: aparteko trebetasuna
    • Musikarako talentua: ikasteko gaitasun berezia eta interes handia
    • Mugimendurako talentua: kirolean edo dantzan nabari

Garapen ezberdinetan gailentzen diren ezaugarriak:


Gaindotatuen ezaugarriak:

Orokorrak:
  • Jarrera aktiboa
  • Osasun eta garapen fisikoa normala baino handiagoa
  • Eremu intelektual, pertsonal eta giza- jokabidearen aspektuetan hobeak
Adinaren arabera:

  • Haurrak:
    • Inguruarekiko elkarrekintza goiztiarra
    • Oroimen fotografikoa
    • Lan ugariak egiteko ahalmen altua
    • Hitz eta soinuak lehenago ahozkatu
    • Eskolara joan baino lehen irakurtzen ikasten dute
    • Hiztegi aurreratua
    • Ikaskuntzarako aparteko ahalmena
  • Nerabeak:
    • Lagunak egiteko arazoak, helduagoak diren lagunak aukeratzen dituztelako
    • Autokontzeptu akademiko baxua beren gaitasunak garatu ezin dituztenean
Sexuaren arabera:
  • Neskak:
    • Normalak eta femeninoak izateko ardura
    • Kezka sozialagoak akademikoak baino
    • Beren identifikazioan zailtasun gehiago
    • Autoestima baxua
    • Beren ahalmenak garatzeko orduan kontrako jarrerak azaldu
    • Ziurtasun falta.

Nola hauteman?
  • Edozer gauza egiterakoan, ondo egingo duela jakin arte ez dute egiten
  • Ez dituzte gauzak manipulatzen
  • Bere adineko umeekin erlazio gutxi
  • Memoria oso ona
  • Zaharragoak diren haurrekin identifikatzen dira
Gurasoen esku-hartzea:
  • Seme-alabak diren bezala onartzea
  • Estimulatzea baina behartu gabe
  • Arazoak bere kabuz konpon ditzala bultzatu
  • Hausnarketan denbora ematea